MAP Sei Forma Ekipa Taskforce Hodi Hare Ba Setór Café

Estrela inativaEstrela inativaEstrela inativaEstrela inativaEstrela inativa
 

Fotografia/Elsio Jong/INFO-MAP

Dili- Ministériu Agrikultura e Pescas (MAP) servisu hamutuk ho Ajensia Nasional no Internasional inklui sosiedade Sivil sira sei forma ekipa traballu ou Taskforce, ho objetivu atu asegura ou fasilita implementasaun Planu Nasional ba Dezenvolvimentu Setór Café ba tinan 2019-2030.

Relasiona ho asuntu ne’e ekipa sira mós hala’o enkontru hodi diskuti no hare konaba taskforce nia servisu oinsa maka bele hare Café iha teritoriu Timor laran tomak. Iha enkontru ne’e sira mós le’e sai esbosu lei ne’ebé mak

iha atu bele prepara diak liu tan. Liu-liu ba MAP atu hare café ne’e bele sai setór importante liu iha ita nia rai. Enkontru ne’e hala’o iha loron Tersa (23/07) iha Salaun MAP Comoro.

Tuir Sekretariu Jeral MAP Cesar José da Cruz, esplika, Objetivu prinsipal husi Enkontru ida ne’e atu hare café iha ita nia rai laran. Café ne’ebe maka ita iha ne’e, café ne’ebé mak antigu ona, ita produs mós oituan liu, agora produsaun ne’ebé mak ita iha oituan liu, maibé ita sei esporta nafatin ita nia café ba estranjeiru sira, ida ne’e buat ne’ebé maka diak tebes.

Maibe agora ita tenki hare oinsa maka ita bele hasa’e produtividade iha ita nia laran. Tanba ne’e maka ita forma taskforsa husi ajensia hotu-hotu ne’ebé maka envolve a’an iha café hamutuk ho MAP liu husi Diresaun Jeral Floresta café e Plantas atu bele hare konaba asuntu ida ne’e.”

Fotografia/Elsio Jong/INFO-MAP

Nia akresenta, Ermera ita hotu hatene katak komesa uluk kedas to’o agora koñesidu ho café, maibé ita mós hakarak atu halo tok peskiza iha fatin seluk hanesan Viqueque, será que ninia produsaun ne’e hanesan mós Ermera ka lae? MAP liu husi Diresaun Jeral Floresta Café e Plantas Industriais hare konaba kualidade kuantidade liu husi ita nia Pesquisa. Reuniaun ida ne’e atu bele hadia kualidade no mos hare konaba aumenta produsaun.

Iha fatin hanesan, Diretor Nasional Café e Plantas Industriais Fernando Santana, hateten katak, Café agora dadaun ne’e liu ona tinan atus ida ba leten, entaun tuan demais liu ona no nia produsaun mos tun ona, ema hotu preokupa.

Ho preokupasaun hirak ne’e, oras ne’e dadaun MAP iha ona programa ida ho naran rehabilitasaun café ou poda. Programa ne’e kleur ona hatur ona iha planu, maibé infelizmente ita nia Agrikultór sira preokupa tebes wainhira ita rehabilita ou poda sira nia café, tanba sira senti lakon rendimentu ba annual nian.

Nia akresenta, rehabilitasaun ou poda ne’e signifika katak tinan rua ou tolu maka foin bele fo fali produsaun, entaun sira lakoi. Ho preokupasaun ida ne’e komesa iha tinan 2013 sira lakoi. Ami halo pilotu iha Munisipiu sira depoisde liu tiha tinan tolu rezultadu husi rehabilitasaun ne’e diak tebes, cada ves Café hun ida bele produs 3 to 5 kilo gramas entaun Agrikultór sira hakfodak hafoin sira mós hakarak atu poda ou halo rehabilitasaun ba sira nia Café. Entaun iha tinan 2016 sira komesa poda ba café hamutuk 500 hektares iha Munisipiu Ermera 300 hektares no mos Likisa 200 hektares. (Tyfa)

 

Parseiru ho

© 2023 Ministeriu Agrikultura no Peskas. All Rights Reserved. Designed by IT MAP

Search

Login