Rezultadu Census Agríkolas Sei Fo Apoiu Tomak Ba Planu Guvernu iha Futuru

Estrela inativaEstrela inativaEstrela inativaEstrela inativaEstrela inativa
 

Fotografia/Media Gab.MAP

Dili- Treinamentu ba Training of Trianer (ToT) ba Census Agrikola lao ho susesu durante loron 8, depois de remata trainamentu ne’e treinadór sira sei tun direita ba Munsipiu no Posto Adminitsrasun atu fo treinmentu ba Enumerador, supervisor no Gps taker iha Munisipiu idak-idak iha Timor laran tomak.

Total partisipante ToT hamutuk 200 pesoas ne’e sei tun direita atu fo treinamentu ba iha baze neduni servisu ne’e hanesan buat todan ida maibé servisu ida ne’e mak sai bot tebes no sai eransa ba itaboot sira tanba Census Agrícola ne’e Importante tebes ba iha Timor-leste tanba ita foin pela primeiraves halo census depois de hetan Independensia neduni ha’u husu itaboot sira atu hala’o servisu ho diak para ita bele susesu iha ita-nia Census Agríkolas 2019, tanba rezultadu final Census Agrícola sei fo apoiu tomak ba Planu Guvernu iha Futuru liu-liu iha Area agrikultura. Lia hirak ne’e hato’o husi Ministru Agrikultura e Peskas, Eng. Joaquim José Gusmão, iha enseramentu ToT loron 24 fulan Jullu 2019 iha salaun Cristal Balide.

Censos ne’e hetan suporta boot husi Ministerio Finansas liu husi Diresaun Jeral Estatistika tanba Diresaun Jeral Estatistika iha ona esperensia boot no hala’o ona Sensus uma kain iha ita nia rain. Agradese ba apoiu husi Diresaun Jeral Estatistika bele servisu hamutuk hodi aselera no fo susesu ba ita nia programa census agrícola ida ne’e.

Ministru mós realsa katak, total enumeradór 2584 kompostu husi mane 73% no feto 37%, ida ne’e maka kompetisaun no hau sente katak 37% reprezenta ita nia feto. Numeru ida ne’ebé ás tebes ha’u fo esperansa ba itaboot sira atu bele halao servisu ne’e ho diak iha kampo.

Durante ne’e ita hetane de’it mak Census uma kain nian, maibé censos ida ne’e censos agrícolas ba Timor-Leste iha esperansa bot teb-tebes ho rezultado ne’ebe maka iha ita bele uza rezultado ne’e hodi halo planeamento no programa ida ne’ebe diak foka direitamente ba ita povu agrikultór sira.

Aproveita mos oportunidade ida ne’e hakarak husu ba ita nia agrikultór, to’os nain, natar nain no ida ne’ebé hakiak karau, hakiak manu, hakiak fahi, ikan sira ne’e para bele koopera ho diak tanba ita boot sira nia resposta importante teb-tebes para bele halo planu ne’ebé diak ba futuru agrikultura iha Timor-Leste nian.

Ministru Agrikultura mós husu ba autoridade lokal hanesan Xefe suku, Xefe Aldeia sira no Autoridade Lokal Munisipiu para atu bele fo apoiu masimu ba Censos Agrícolas ne’ebe mak sei hala’o iha loron 12 fulan Agostu tinan ida ne’e.

Presidente Komisaun Teknika Censos Agrícolas, Elias dos Santos Ferreira mós hatete katak, partisipante Treinamento ba ToT ne’e hamutuk 200, formadór ba ToT hamutuk 22 ne’ebe maka kompostu husi Diresaun Jeral Estatistika, Ministeriu Finansas nomos Ministeriu Agríkultura ne’ebe maka hetan ona treinamentu uluk agora fo fali treinamentu ba treinadór 200 pessos.

Treinador 200 ne’e maioria mai husi diresaun Jeral Estatistika nomos Ministeriu Agrikultura no Peskas, ne’ebe mak kompostu husi Koordenador Estensionista husi kada Postu Administrativu inklui mós komíte tekniku Censos Agrícolas liña Ministeriu sira haruka sira nia ema mai tuir treinamentu ne’e.

Sira sei ba Munisipiu 12 inklui RAEOA, balun sei halo treinamentu iha Munisipiu, balun sei to’o iha Postu Administrativu. Kada sala ida sei fahe treinadór nain 3 para bele halo treinamentu. Perguntas liga ho Censos Agríkultura, Pescas, Florestas, halo to’os, halo natar, hakiak animal bot no animal kiik iha ne’e ba sei treinu hotu kedan. Dadus ne’e importante para halo planu iha futuru.

Fotografia/Media Gab.MAP

Ami Estatistika halo treinamento ami koalia kona ba dadus, prosesa no desimina, no dadus ne’e fo fali ba Ministeriu Agrikultura para hodi halo planu, tanba ita hotu hatene katak dala barak ema hatete Ministeriu agrikultura nia orsamentu ne’e kiik tinan-tinan, censos ida ne’e bele suporta sira para bele aumenta orsamentu hodi dezenvolve ita nia agrikultór iha rai laran.Tenik Elis dos Santos Ferreira.

Treinamentu iha Munisipiu sei halo iha semana oin iha Munisipiu hotu, durasaun loron 8. Teknikamente loron 5 fokus ba perguntas sira depois loron 3 ne’e ita pratika android iha kampu, Hatene tia questioneriu ne’e tau fali iha Android para ita intervista uma kain agrikultór .

Tanba saida maka ita uza android benefisiu ne saida, vantazen ne saida no desvantazen ne’e saida. Uza android intervista hotu kada loron ida, lokraik dadus ne’e bele haruka mai ona Nasional, kuandu censos ne’e hotu husi 12 de Agostu -12 de Outobru fulan rua iha tinan 2019 nia laran ne’e ita bele iha ona rezultadu final. Ita uza manual ne’e diak mais hotu tiha ita mai nasional ita tenke hola fali komputadór ita rekruta tan ema para hatama dadus.

Kompañia TELEMOR mak aprova android mai ami, fo internet gratis durante fulan rua no sira mos ajuda server mai ami, TELEMOR ne’e ninia kobertura kuaze 97% iha Timor laran tomak.

Wainhira atu hahu Census ne’e husi Kominsaun Tekniku CA mó haruka ona Informasaun ou avisu ba Media no media elektroniku inklui mos Igreja parokia sira iha Dili laran atu fo mensagen ou avisu ba ita nia populasaun sira katak iha tempu badak ita sei hahu Census atual iha ita ida-idak nia munisipiu.

Alen de ne’e, Komisaun mós entrga Konvite ba ita-nia Nai ulun sira hanesan Preisdente da Repúblika, Primeiru Ministru inklui mos lider masimu sira hanesan, Sr. Xanana Gusmão, Sr. Mari Alkatiri no Amo Bispo Diocese atu fo mensajen ba populasaun teritorio tomak konaba Census Agríkola rerefe.

Elias dos Santos Ferreira mos hakarak informa ba populasaun sira katak, Enumerador, Gps no Supervisor idak-idak sei fila ba nia hela fatin ou suku idak-idak neduni wanhira sira hakat ba ita-boot sira nia uma hodi dere odamatan favor simu sira no fo resposta ne’ebe klaru tamba sira sei husu imi nia animal sira, maibe animal sira ne’ebé mak sira husu la iha relasaun ho taxa ba sukat rai, la iha relasaun ho taxa tanba ne’e maka simu sira ba fo dadus didiak ba tanba ita nia Resposta ne’e maka diak ba ita nia futuru.

Lansamentu ofisial ba Census Atual semana oin ami sei aprejenta ba konsellu ministru kona ba lalaok Census ne’e rasik, Atividade ne’e ami sei sei kordena ho Ministeriu Agrikultura para halo lansamentu antes hala’o Censos para ema hotu hatene.

 

Parseiru ho

© 2023 Ministeriu Agrikultura no Peskas. All Rights Reserved. Designed by IT MAP

Search

Login